Actieve ouderen

Actieve ouderen houden hun cognitie langer op peil

Cognitie
Cognitie is het vermogen om informatie bewust op te nemen, te verwerken, vast te leggen en te gebruiken. Daarbij spelen allerlei processen een rol die deel uitmaken van onze intellectuele ontwikkeling en ervaringen, zoals leren, aandacht, geheugen, taal, redeneren, besluitvorming, plannen initiatieven nemen.

Fysiek actieve ouderen hebben een betere cognitie dan leeftijdsgenoten die minder bewegen. En bij deze actieve ouderen zullen eventueel aanwezige mentale aandoeningen – zoals dementie – pas later tot merkbare cognitieve problemen leiden. Dat concluderen wetenschappers die de fysieke activiteit en cognitie van 454 ouderen testten, en na hun overlijden hun hersenen onderzochten op afwijkingen en aandoeningen van mentale achteruitgang.

Fysieke activiteit
Ouderen die in hun laatste levensjaren fysiek actiever of motorisch vaardiger waren, hadden over het algemeen ook een betere cognitie. De mentale status had geen invloed op de relatie tussen fysiek actief zijn en cognitie: als de onderzoekers corrigeerden voor de aanwezigheid van hersenafwijkingen zoals de ziekte van Alzheimer, Lewy body dementie, infarcten of (slag)aderverkalking bleef deze relatie onveranderd van kracht. Oftewel, ook voor ouderen met dementie geldt, dat als zij fysiek actiever waren zij een betere cognitie hadden dan minder actieve ouderen met dementie.

Leefstijl
Volgens de auteurs bevestigen deze uitkomsten het belang van interventies om ouderen te motiveren tot een actievere leefstijl. Zelfs bij mentale aandoeningen kunnen ze door regelmatig te bewegen hun cognitie op peil houden. De wetenschappers stellen dat actieve ouderen een hoger cognitief uitgangsniveau hebben, en daardoor bij eventueel aanwezige mentale aandoeningen pas later merkbare cognitieve problemen zullen ervaren.

Vertaalslag naar de praktijk
Deze studie draagt bij aan het groeiende bewijs dat fysieke activiteit en actief blijven een gunstige invloed heeft op de cognitieve reserves. Voor de fysiotherapeut is het van belang om deze boodschap te blijven uitdragen en betrokken te zijn bij het aanbieden van beweegprogramma's voor ouderen, ook tot op hoge leeftijd met en zonder cognitieve problemen, zowel in de eerste lijn als in instellingen.
Ook voor beleidsmakers zijn deze bevindingen van belang voor de volksgezondheid. Fysieke activiteit verhoogt de veerkracht en draagt ertoe bij om cognitieve stoornissen in de late levensfase te verlichten, zelfs in afwezigheid van effectieve interventies om de ziekte van Alzheimer en andere hersenaandoeningen te verminderen.
Broninformatie: Buchman AS, Yu L, Wilson RS - Physical activity, common brainpathologies,  and cognition in community-dwelling older adults. Neurology 2019 Jan 16.

In onze praktijk is een ervaren geriatrie fysiotherapeut werkzaam,  zij kan u helpen om gezond te bewegen. Want bewegen is goed, maar welk bewegen hoort bij uw leeftijd? En wat te doen als bewegen pijn veroorzaakt? Als u daarbij wel wat advies kunt gebruiken, komt u dan eens langs voor een afspraak. Wij helpen u graag verder.