De schoudergordel bestaat uit een aantal gewrichten en is een zeer beweeglijk onderdeel van het lichaam. In alle richtingen is een grote en gecombineerde bewegingsuitslag mogelijk. Dit is nodig gezien de vele handelingen in het dagelijks leven die we met de arm uitvoeren: iets naar de mond brengen, je haren kammen, je broek ophijsen, een tas optillen, etc. Om al deze bewegingen te kunnen maken, is een grote mobiliteit (bewegingsmogelijkheid) een vereiste.
Schouderklachten komen in Nederland veel voor. Geschat wordt dat 21% van alle Nederlanders schouderklachten heeft. 60% van hen is vrouw.
Bij schouderklachten heeft u pijn in of rondom de schouder. Meestal wanneer u de bovenarm beweegt maar soms ook als u hem stil houdt of wanneer u er op ligt in bed.
Soms straalt de pijn uit naar de schouderbladen, de nek, de elleboog of de vingers. Door de pijn kunt u uw arm vaak niet goed bewegen, bijvoorbeeld bij het aan- en uitkleden of het kammen van uw haar.
De klachten kunnen u hinderen bij uw dagelijkse bezigheden, sport en/of werk.
Schouderklachten kunnen geleidelijk of plotseling (bijvoorbeeld door een val) ontstaan.
Soms komen de klachten door overbelasting van uw schouder. Dat kan door sport (volleybal, handbal, tennis) maar ook het herhaald maken van dezelfde beweging kan irritatie en ontsteking in de schouder veroorzaken.
De klachten kunnen ook te maken hebben met spanningen, thuis of op het werk. Vaak is er dan sprake van een combinatie van nekklachten en schouderklachten. Soms ook met hoofdpijn.
Vaak blijft de exacte oorzaak van de klachten onduidelijk.
Veelvoorkomende schouderklachten zijn:
Bij een schouder impingement is er sprake van het inklemmen van een aantal structuren tussen het dak van de schouder en de kop van het bovenarm. Een oude term voor impingement is PHS (Peri-arthritis Humero-Scapularis).
De ingeklemde structuren zijn veelal pezen of een slijmbeurs. In de meeste gevallen treedt er pijn op als je de arm heft of naar binnen draait.
KANS is de nieuwe benaming voor RSI klachten. Er is gekozen voor een andere naamgeving omdat de term KANS de klachten beter omschrijft. RSI staat voor Repetitive Strain Injury, oftewel klachten die zijn veroorzaakt door het herhaaldelijk uitvoeren van dezelfde beweging. KANS staat voor klachten aan de arm, nek en/of schouder waaraan geen acuut trauma of een systematische ziekte ten grondslag ligt. KANS klachten worden in het algemeen gezien als overbelasting klachten.
Ze kunnen worden opgedeeld in “specifieke” en “aspecifieke klachten”.
Onder specifieke KANS klachten vallen alle aandoeningen waarbij een duidelijke medische diagnose gesteld kan worden die de klachten veroorzaakt. Denk bijvoorbeeld aan het Carpaal Tunnel Syndroom of de ziekte van Quervain. Voor de behandeling kun je bij de betreffende aandoening kijken. De meest voorkomende worden hieronder verder beschreven.
Bij aspecifieke KANS klachten heeft een patiënt last van de nek, schouders en/of arm, maar is er geen medisch aantoonbare afwijking voor de klachten. De oorzaak kan liggen in fysieke belasting (herhalende bewegingen, statische bewegingen en een verkeerde ergonomie), omgevingsfactoren of psychische belasting (stress). Klachten die kunnen optreden bij aspecifieke KANS zijn pijn en stijfheid in de spieren van onderarmen, polsen en/of handen, een uitstralende pijn in de arm, nek en schouder, tintelingen in de handen en/of vingers en een moe gevoel in de armen. Deze klachten kunnen optreden in verschillende mate van heftigheid.
Frozen shoulder is een algemene term voor alle oorzaken van bewegingsverlies in de schouder (stijve schouder). Dat uit zich in problemen met het omhoog brengen van de arm en/of het voor het lichaam langs of achter de rug bewegen van de arm.
Frozen shoulder komt vaker bij vrouwen voor en begint meestal tussen het 40e en 65e levensjaar. Mensen met diabetes, gedwongen immobiliteit, hyperthyreoïdie (te snel werkende schildklier), hart- en vaatziekten of de ziekte van Parkinson hebben meer kans op een frozen shoulder.
Artrose in de schouder, omartrose genoemd, komt vooral voor bij 60-plussers. Het ontstaat als het kraakbeen in de gewrichten minder wordt. De hoogte en de kwaliteit van de kraakbeenlaag neemt af, de schouder wordt stijver en pijnlijk bij bewegen. Net als artrose in bijvoorbeeld de knieën, heupen en rug is omartrose meestal het gevolg van een natuurlijk slijtageproces.
Artrose kan ook eerder ontstaan, door beschadiging van de schoudergewrichten. Bijvoorbeeld door een ongeval of door het jarenlang eenzijdig belasten van de schouder.
Als de klachten langer dan 1 a 2 weken bestaan, dan kan fysiotherapie helpen.
De fysiotherapeut helpt u bij het herstel van de klachten en bij het oppakken van uw dagelijkse activiteiten. De behandeling is dan ook vooral gericht op het wegnemen van stoornissen en belemmeringen en op het geven van informatie, adviezen en oefeningen gericht op uw houding en bewegingen tijdens uw dagelijkse activiteiten.
Hebt u naast de schouderklachten ook nekklachten, dan kan manuele therapie de klachten verminderen.
Bij schouderklachten is het altijd van belang dat u blijft bewegen. Welke oefeningen daarbij helpen en hoe u ze kunt opbouwen, kan de fysiotherapeut of manueel therapeut u uitleggen.